|
Mkuu wa Misheni ya Uangalizi wa
Uchaguzi ya Jumuiya ya Maendeleo ya Kusini mwa Afrika (SADC-SEOM) Mhe. Mizengo
Pinda, akisalimiana na Kiongozi
wa Machifu wa Botswana Chifu Gaborone wa kabila la Batlokwa walipokutana jijini
Gaborone tarehe 27 Oktoba, 2024 |
|
Mkuu wa Misheni ya Uangalizi wa
Uchaguzi ya Jumuiya ya Maendeleo ya Kusini mwa Afrika (SADC-SEOM) Mhe. Mizengo
Pinda, akisalimiana na Kiongozi
wa Machifu wa Botswana Chifu Gaborone wa kabila la Batlokwa walipokutana jijini
Gaborone tarehe 27 Oktoba, 2024
|
|
Kiongozi
wa Machifu wa Botswana Chifu Gaborone wa kabila la Batlokwa akizungumza na Mkuu wa Misheni ya Uangalizi wa
Uchaguzi ya Jumuiya ya Maendeleo ya Kusini mwa Afrika (SADC-SEOM) Mhe. Mizengo
Pinda na ujumbe wake (hawako pichani) walipokutana jijini
Gaborone tarehe 27 Oktoba, 2024 |
|
Kiongozi
wa Machifu wa Botswana Chifu Gaborone wa kabila la Batlokwa akizungumza na Mkuu wa Misheni ya Uangalizi wa
Uchaguzi ya Jumuiya ya Maendeleo ya Kusini mwa Afrika (SADC-SEOM) Mhe. Mizengo
Pinda na ujumbe wake (hawako pichani) walipokutana jijini
Gaborone tarehe 27 Oktoba, 2024 |
|
Baadhi ya Machifu wa Botswana wakifuatilia kikao chao na Mkuu wa Misheni ya Uangalizi wa
Uchaguzi ya Jumuiya ya Maendeleo ya Kusini mwa Afrika (SADC-SEOM) Mhe. Mizengo
Pinda na ujumbe wake (hawako pichani) walipokutana jijini
Gaborone tarehe 27 Oktoba, 2024 |
|
mmoja wa Machifu wa Botswana akizungumza kikao cha machifu na Mkuu wa Misheni ya Uangalizi wa
Uchaguzi ya Jumuiya ya Maendeleo ya Kusini mwa Afrika (SADC-SEOM) Mhe. Mizengo
Pinda na ujumbe wake (hawako pichani) walipokutana jijini
Gaborone tarehe 27 Oktoba, 2024 |
|
Kiongozi wa wa Chama cha Real Alternative Bw. Gaontebale Mokgosi akizungumza kikao cha machifu na Mkuu wa Misheni ya Uangalizi wa
Uchaguzi ya Jumuiya ya Maendeleo ya Kusini mwa Afrika (SADC-SEOM) Mhe. Mizengo
Pinda na ujumbe wake (hawako pichani) walipokutana jijini
Gaborone tarehe 27 Oktoba, 2024 |
|
|
Kiongozi wa wa Chama cha Real Alternative Bw. Gaontebale Mokgosi akizungumza kikao cha machifu na Mkuu wa Misheni ya Uangalizi wa
Uchaguzi ya Jumuiya ya Maendeleo ya Kusini mwa Afrika (SADC-SEOM) Mhe. Mizengo
Pinda na ujumbe wake (hawako pichani) walipokutana jijini
Gaborone tarehe 27 Oktoba, 2024 |
|
Baadhi ya Machifu wa Botswana katika picha ya pamoja na Mkuu wa Misheni ya Uangalizi wa
Uchaguzi ya Jumuiya ya Maendeleo ya Kusini mwa Afrika (SADC-SEOM) Mhe. Mizengo
Pinda na ujumbe wake (hawako pichani) walipokutana jijini
Gaborone tarehe 27 Oktoba, 2024 |
|
Kiongozi
wa Machifu wa Botswana Chifu Gaborone wa kabila la Batlokwa akizungumza na Naibu Katibu Mkuu Wizara ya Mambo ya Nje na Ushirikiano wa Afrika Mashariki Balozi Said Shaib Mussa huku Mkuu wa Misheni ya Uangalizi wa
Uchaguzi ya Jumuiya ya Maendeleo ya Kusini mwa Afrika (SADC-SEOM) Mhe. Mizengo
Pinda akiwaangalia walipokutana jijini
Gaborone tarehe 27 Oktoba, 2024 |
|
Kiongozi wa wa Chama cha Real Alternative Bw. Gaontebale Mokgosi (wapili kulia waliokaa) katika picha ya pamoja na Mkuu wa Misheni ya Uangalizi wa
Uchaguzi ya Jumuiya ya Maendeleo ya Kusini mwa Afrika (SADC-SEOM) Mhe. Mizengo
Pinda na ujumbe wake (hawako pichani) walipokutana jijini
Gaborone tarehe 27 Oktoba, 2024 |
Mkuu wa Misheni ya Uangalizi wa
Uchaguzi ya Jumuiya ya Maendeleo ya Kusini mwa Afrika (SADC-SEOM) Mhe. Mizengo
Pinda, amekutana na kuzungumza
na machifu kutoka koo mbalimbali za nchini Botswana katika kikao
kilichofanyika jijini Gaborone tarehe 27 Oktoba 2024 ikiwa ni sehemu ya vikao ambavyo SEOM imekuwa ikifanya na wadau
mbalimbali wa uchaguzi nchini humo.
Mhe. Pinda ametumia kikao hicho kuwajulisha machifu hao
kuhusiana na kazi ya uangalizi wa uchaguzi mkuu wa Botswana kuanzia maandalizi,
mwenendo wake na jinsi mambo yalivyo wakati huu wa uchaguzi ikiwa ni kutekeleza
jukumu la Uangalizi kwa kuzingatia
misingi na miongozo ya uchaguzi wa kidemokrasia iliyowekwa na SADC.
Aliwaambia machifu hao kuwa SEOM imekuwa ikikutana na wadau mbalimbali na kuzungumza nao moja kwa moja na hivyo kupata picha halisi
ya jinsi mwenendo na maandalizi
ya uchaguzi huo yalivyo na
kuongeza kuwa SEOM imepeleka waangalizi wake katika majimbo yote ya uchaguzi
ili kuangalia hali inavyokwenda, itakavyokuwa siku ya uchaguzi na baada ya
uchaguzi.
Akizungumza katika kikao hicho Kiongozi wa Machifu wa Botswana
Chief Gaborone toka kabila la Batlokwa alisema wao kama machifu wana jukumu la
kuhakikisha koo zao hazigawanyiki licha ya kuwa wananchi wao ni wafuasi wa
vyama vya siasa na kwa kufanya hivyo amani na usalama vitaendelea kuwepo katika maeneo
yao.
Alisema wao wakiwa viongozi wa kimila na kijadi
nchini humo wana wajibu wa kuwahimiza wananchi kushiriki katika michakato ya
siasa ili waweze kuchagua viongozi wa kisiasa ambao wataongoza nchi kwa kipindi
husika.
Amesema wao sio wanasiasa ila wanashirikiana na
viongozi serikali kuhakikisha wananchi wanashiriki kikamilifu katika shughuli
za siasa kwa kufuata sheria, kanuni, taratibu na miongozo iliyopo akitolea mfano
wa Tume Huru ya Uchaguzi ya Botswana ilivyowafuata na kuwajulisha juu ya juu ya
kufanyika kwa zoezi la uandikishaji wapiga kura na kuwaomba kuwasaidia
kufikisha ujumbe huo wa uandikishaji wapiga kura kwa wananchi kwenye maeneo yao.
Naye Chifu Lotlamoreng kutoka kabila la Barolong
amesema kama chifu akitaka kujihusisha moja kwa moja na masuala ya siasa ni
lazima aondoke katika kazi ya uchifu ili aweze kuwa huru kujihussiha na masuala
ya siasa nchini humo.
Wamesema machifu hawajazuiwa kugombea nafasi za
siasa ila wanatakiwa wajue kuwa ukiamua kugombea na kushiriki kama mgombea
unatakiwa kuondoka katika ofisi ya chifu ili kuepuka mgogoro wa maslahi na
sheria Sheria ya Machifu ya mwaka 2008 ambayo inawatambua machifu na Ofisi zao
nchini Botswana.
Ameongeza kuwa katiba ya Botswana pia inatambua
Ofisi ya Machifu na inawatambua machifu hao ambo wako zaidi ya 500 wakiwamo
machifu wananwake ambao wanakaribia 100.
Katika mkutano mwingine, SEOM ilikutana na Kiongozi wa wa Chama cha Real Alternative Bw. Gaontebale Mokgosi ambaye alionyesha
wasiwasi kuhusu maandalizi ya
uchaguzi huo ambayo yamefanywa na Tume Huru ya Uchaguzi (IEC), akitaja kuchelewa kwa
uchapishaji wa karatasi za kupigia kura kama mfano wa mandalizi duni ya uchaguzi huo na wanadhani
kuwa IEC haiko tayari kuendesha
uchaguzi huru na wa na haki.
Chama hicho kilisisitiza umuhimu wa kuongeza utoaji wa elimu ya wapiga kura na
kupendekeza kuwa IEC inapaswa kushirikiana kwa karibu na vyama vya siasa nchini Botswana ili kuhamasisha watu wengi zaidi kushiriki zoezi la kuandikisha wapiga
kura na kujitokeza kupiga kura.
Pia walisisitiza
umuhimu wa ofisi ya ushirikiano wa vyama vya kisiasa kutakiwa kufanya kazi zaidi mwaka huu wa
uchaguzi kinyume na ilivyokuwa kwakuwa ofisi hiyo ina jukumu muhimu la kuunganisha IEC, vyama vya kisiasa,
na raia kwa ujumla.